Hipertermia to stan, w którym wewnętrzna temperatura ciała jest podwyższona na skutek zwiększonego wytwarzania ciepła lub upośledzenia jego utraty bez przestawienia ośrodka termoregulacji na wyższy poziom. Jej przeciwieństwem jest hipotermia, czyli obniżenie temperatury wewnętrznej organizmów stałocieplnych.

---

Hipertermia różni się od stanu gorączki, tam podwyższona temperatura ciała jest uwarunkowana przestawieniem ośrodka termoregulacji na wyższy poziom, z zachowaniem fizjologicznych mechanizmów regulacji temperatury, wytwarzania i utraty ciepła.
Najczęstszą przyczyną hipertermii jest podwyższona temperatura otoczenia lub niemożność wyeliminowania nadmiaru ciepła, wytwarzanego pracą mięśni. Także długotrwałe przebywanie w temperaturze otoczenia powyżej 35°C, nawet bez wysiłku fizycznego osób w podeszłym wieku, z niewydolnością układu krążenia, odwodnieniem, otyłością, zespołem metabolicznym, cukrzycą, z chorobami współistniejącymi układów adaptogennych, nerwowego, krążenia, endokrynnego i immunologicznego, stosujących leki moczopędne, antycholinergiczne lub β-blokery.
Nadczynność tarczycy, guz chromochłonny mogą być także przyczyną poważnej hipertermii. Niedoczynność nadnerczy, hipoglikemia, nadczynność przytarczyc mogą być przyczyną hipertermii nieco łagodniejszej.

 

Udar cieplny

stanowi poważne zagrożenie życia, występuje zwykle nagle, bez objawów. Powinniśmy go podejrzewać u osoby z podwyższoną temperaturą powyżej 40°C, której towarzyszą objawy dysfunkcji OUN.

• Objawami podmiotowymi hipertermii są bolesne skurcze mięśni brzucha i kończyn, bóle i zawroty głowy, nudności i uczucie zmęczenia, zmiany nastroju.
• Objawy przedmiotowe to podwyższona temperatura ciała: w udarze cieplnym powyżej 40°C, w zespole neuroleptycznym i złośliwej hipertermii nawet powyżej 41°C.
• Do tego dochodzą zaburzenia świadomości, majaczenia, osłupienia, śpiączka, tachykardia, hiperwentylacja, hipotensja.
• Skóra jest czerwona i gorąca (w odróżnieniu od osłabienia cieplnego, gdzie jest blada, spocona i chłodna).
• Pojawiają się zaburzenia napięcia mięśni (zwykle sztywność).
• Objawy pozapiramidowe i zaburzenia wegetatywne są obserwowane w złośliwym zespole neuroleptycznym.
• W obrazie krwi widzimy zwiększony hematokryt, stężenie hemoglobiny, liczby leukocytów i erytrocytów, małopłytkowość, hipernatremia, hiperkalcemia, wzrost CK, cechy niewydolności nerek i wątroby, zasadowica oddechowa, później kwasica nieoddechowa – mleczanowa lub mieszana, cechy DIC w badaniach układu krzepnięcia.
• Białkomocz, krinkomocz i mioglobinuria w badaniu moczu.

Konsekwencje

Hipertermia prowadzi do uszkodzenia fosfolipidów błon komórkowych, obumierania komórek, systemowej reakcji zapalnej (SIRS), niewydolności wielonarządowej, wreszcie do śmierci.
Trzeba być przewidującym, należy zapobiegać hipertermii, zwłaszcza u osób z objawami dysfunkcji układów adaptogennych, które są szczególnie narażone na skutki upałów. Ważny jest odpowiedni ubiór, przebywanie w pomieszczeniach o kontrolowanej temperaturze i wilgotności, właściwe nawadnianie – najlepiej za pomocą schłodzonych naparów lawonoidowych z czarnego bzu, dzikiej róży, mięty i melisy – około 2 l dziennie, rozłożonych równomiernie na cały dzień.

 

 

Dieta

Profilaktyka w zagrożeniach hipertermią to także właściwa, spersonalizowana dieta, budująca sprzyjający nam mikrobiom jelit, właściwie prezentujący antygeny środowiskowe, zapobiegający biegunce podróżnych (Diarhea viatorum) – odwodnieniu w czasie długich letnich podróży, w miejscach nasłonecznionych, o wysokiej temperaturze. Właściwy mikrobiom zapobiega endotoksemii, przewlekłym, niszczącym nas stanom zapalnym, zespołowi metabolicznemu, dysfunkcji. Przystosowuje do zmieniających się warunków otoczenia układ nerwowy, endokrynny, naczyniowy i immunologiczny. Pamiętajmy o profilaktyce dysbiozy naszych nisz ekologicznych, w tym przewodu pokarmowego, skóry i błon śluzowych, dróg rodnych i układu moczowego, w związku z przebywaniem w innych warunkach ekologicznych i sanitarnych, wymuszonym kontaktem z innymi, nieznanymi nam wcześniej patogenami.

 

Stosujmy profilaktycznie

Quecor 3 razy dziennie po jednej tabletce, a w okresach zagrożenia dysbiozą 4-5 tabletek w ciągu dnia, najlepiej przed spodziewanym zagrożeniem. Tabletki prebiotyczne sprzyjają dobrym bakteriom, w połączeniu z nasionami płesznika, maliną, rumiankiem i pokrzywą, zjadanymi jako poranny posiłek prebiotyczny, podtrzymujący dobry mikrobiom naszych jelit, broniący nas przed patogenami środowiska.
Dobrostan psychiczny i fizyczny, spersonalizowana dieta z leczniczymi ziołami, odpowiednie nawadnianie naparami flawonoidowymi i wymuszona diureza – pozwolą nam przetrwać upały
i cieszyć się letnim odpoczynkiem, podziwiać piękno otaczających nas w czasie wakacji ekosystemów, poznawać ich kreacjonizm
i zachować piękne i dobre wspomnienia z udanych wakacji, budujących zdrowie fizyczne i psychiczne, dających siły do tworzenia dobra, piękna i miłości.

lek. med. Tadeusz Liczko  –– artykuł ukazał się w poradniku Naturalnie Zdrowi nr 11/2019