Porady zdrowotne
Dla zachowania właściwej masy ciała, tym samym dobrego samopoczucia, potrzebna jest nie tylko właściwa dieta i wysiłek fizyczny. Duże znaczenie mają regularne kuracje ziołowe.
Zioła mają przewagę nad środkami chemicznymi, ponieważ działa tu efekt synergii – wielokierunkowego działania Zioła skutecznie pomagają w walce z nadwagą, zmniejszając łaknienie, wzmagając przemianę materii. Mają wpływ na spalanie tkanki tłuszczowej i jednocześnie regulują czynności przewodu pokarmowego, wpływając na proces trawienia i wydalania niestrawionych resztek pokarmów, łagodząc wzdęcia i ułatwiając wypróżnienia. W terapii otyłości ważne są też surowce o działaniu moczopędnym, odtruwającym, usprawniającym pracę nerek. Usuwają nadmiar wody zgromadzonej w tkankach i zmniejszają obrzęki, występujące zwłaszcza w zaburzeniach układu krążenia. Zdarza się, że zwiększona masa ciała jest wynikiem przewlekłego stresu i stanów nerwicowych. W takich przypadkach zbawienne mogą się okazać zioła przeciwdepresyjne, uspokajające.
Nadmierna masa ciała
Jak ją diagnozujemy? Najbardziej obiektywny wydaje się wskaźnik BMI (ang. Body Mass Index), choć wielu z nas uważa, że jest zbyt wymagajacy… Wskaźnik BMI uzyskujemy, dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez wzrost (w metrach), podniesiony do kwadratu.
Przykład:
90 kg : (1,78 x 1,78) = 90 : 3,1684 = 28,41. Nadwaga jest wtedy, gdy BMI przekracza 25 (tak jak w naszym przykładzie: waga 90 kg, wzrost 178 cm, wskaźnik BMI 28,41). Powyżej 30 diagnozuje się otyłość. Wskaźnika BMI nie stosuje się u dzieci, kobiet w ciąży, u sportowców i osób starszych.
Medyczna definicja otyłości
Definicja otyłości mówi o ogólnoustrojowym, przewlekłym zespole chorobowym, który powstaje w wyniku nadmiernego nagromadzenia się tkanki tłuszczowej w różnych partiach organizmu człowieka. Zakłada się, że u osób posiadających prawidłową masę ciała, tkanka tłuszczowa nie przekracza 20% masy u kobiet i 10% u mężczyzn. U pacjentów otyłych wartość ta sięga czasami ponad 50% wagi ciała!
Zioła na ograniczenie apetytu
Ich działanie wynika z wysokiej zawartości śluzów, które wykazują zdolność wchłaniania wody i silnego pęcznienia w przewodzie pokarmowym. Powstaje uczucie sytości, zahamowane jest łaknienie. Związki śluzowe w wymienionych roślinach mają zdolność wiązania wody, pęcznienia i zwiększania swej objętości, czego rezultatem jest uczucie sytości i pobudzenie perystaltyki przewodu pokarmowego.
Nasiona babki płesznik – to związki śluzowe, ramnoza, ksyloza, galaktoza, arabinoza, kwas uronowy.
Nasiona lnu – to ksyloza, galaktoza, kwas galakturonowy i ramnoza.
Korzeń prawoślazu – składa się w głównej mierze z kwasu galakturonowego, galaktozy, glukozy, ramnozy, arabinozy, ramnozy.
Trawienie i przemiana materii
Tymianek pospolity – występuje w Ameryce Płdn. i w obszarze Morza Śródziemnego. W lecznictwie wykorzystywane jest ziele tymianku i pozyskiwany z niego olejek. Ziele zawiera około 3% garbników, 2,5% olejku, fenolokwasy, triterpeny i węglowodany. Tymianek był stosowany już w starożytności, wymieniano go wśród środków moczopędnych i zwiększających wydolność fizyczną. Stosowany jest jako aromatyczna przyprawa wspomagająca trawienie.
Morszczyn pęcherzykowaty – to glon morski, występujący w obszarze klifów Pacyfiku i Atlantyku. Plecha jest lekko pofałdowana, kolor oliwkowobrunatny. Morszczyn zawiera polisacharydy, mannitol, sole mineralne. Stosowany w profilaktyce nadwagi i otyłości. Reguluje przemianę materii, działa przeczyszczająco, silnie pęcznieje w przewodzie pokarmowym.
Mięta pieprzowa – jest byliną, uprawianą w Europie, Ameryce Północnej i Południowej, w Azji, także w Polsce. Liście mięty pieprzowej zawierają około 12% garbników, do 3% olejku, flawonoidy, fenolokwasy, karotenoidy i sterole. Wyciągi służą do przygotowania preparatów galenowych: nalewek, granulatów, kropli. Poprawiają trawienie, wspomagają przemianę materii, działają żółciopędnie i żółciotwórczo.
Detoksykacja
Powinna towarzyszyć odchudzaniu. Pomocne są surowce, które usprawniają oczyszczanie organizmu ze zbędnych substancji przemiany materii. Usuwają nadmiar wody z organizmu, powodując na spadek zbędnych kilogramów.
Mniszek lekarski – to bylina klimatu umiarkowanego. Wyciąg z korzenia i ziele pobudzają pracę wątroby, wykazując działanie żółciotwórcze i żółciopędne. Działają też moczopędnie, usprawniając oczyszczanie
organizmu.
Fiołek trójbarwny – to roślina jednorocznaroczna lub dwuletnia, z rodziny fiołkowatych Violaceae. Rośnie w Europie i w Azji.
Zawiera flawonoidy (kwercetynę, luteolinę), antocyjany, fenolokwasy, karetonoidy, śluz i garbniki. Ma bardzo korzystny wpływ na stan skóry i włosów.
Pokrzywa zwyczajna – należy do rodziny pokrzywowatych, występuje w całej Europie. Ma szerokie właściwości prozdrowotne, zdolność usuwania szkodliwych produktów przemiany materii z organizmu, działanie moczopędne, wspomaga przemianę materii. Ekstrakt z ziela pokrzywy, ze względu na wysoką zawartość krzemu, fosforu, witaminy C i K, dobrze wpływa na włosy i paznokcie.
Czystek – rośnie głównie w obszarze Morza Śródziemnego. Ziele zawiera znaczne ilości przeciwutleniaczy, chroniących organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Zwiększa odporność, redukuje poziom złego cholesterolu, zwalcza bakterie i grzyby.
Zioła spalające tkankę tłuszczową
Yerba Mate – pozyskiwana z wysuszonych, wyprażonych liści i łodyg ostrokrzewu paragwajskiego Ilex paraguariensis, uprawianego w Paragwaju, Argentynie, Brazylii i Urugwaju. Napar z Yerba Mate zawiera przeszło 200 związków chemicznych, w tym flawonoidy, ksantyny, antocyjany, saponiny i kofeinę nazywaną mateiną. Udowodnionym działaniem Yerba Mate jest zwiększanie wydolności fizycznej
i psychicznej, także wzmaganie przemiany materii i spalania tkanki tłuszczowej.
Guarana – inaczej paulinia, cierniopląt. To gatunek pnącza z Ameryki Południowej i Środkowej. Zawiera dużą ilość kofeiny, prawie 4 razy więcej niż kawa, 8 razy więcej niż herbata. Poprawia koncentrację, wzmacnia organizm. Ma korzystny wpływ na masę ciała. Guarana wspomaga spalanie tkanki tłuszczowej, przyspiesza metabolizm i hamuje uczucie głodu.
Zielona herbata – pozyskiwana jest z górnych liści krzewów herbacianych, uprawianych w klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Około 30% suchej masy liści stanowią związki polifenolowe, większość to flawonole, znane jako katechiny. Występują też nieznaczne ilości kofeiny, teofiliny, teobrominy, kwasy fenolowe. Ze względu na tak wysoką zawartość przeciwutleniaczy, zielona herbata wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, przeciwstarzeniowe, antyneurodegeneracyjne i przeciwmiażdżycowe. Zapobiega otyłości. Polifenole w herbacie sprzyjają stabilizacji masy ciała, przez hamowanie procesu wzrostu komórek tłuszczowych (adipocytów).
Probiotyki i prebiotyki
Oddziaływanie mikroflory przewodu pokarmowego na różne aspekty zdrowia, w tym na redukcję masy ciała, zostało wielokrotnie udowodnione. Właściwa flora jelitowa to zdrowie. Wzbogacenie jej jest możliwe przez zastosowanie probiotyków i prebiotyków. Probiotyki (Lactobacilli, Bifidobacteria) znajdujemy w niektórych produktach, jak kefir i jogurt oraz w preparatach farmaceutycznych. Prebiotyki to nie ulegające trawieniu składniki żywności, które korzystnie oddziałują na organizm, poprzez stymulację aktywności i (lub) wzrostu bakterii obecnych w okrężnicy. Kryteria te spełniają nieliczne węglowodany ulegające fermentacji, w tym niektóre oligosacharydy i laktuloza.
Ostatnio sporządzono nowe rodzaje prebiotyków, na poprawę funkcjonowania przewodu pokarmowego. Należy do nich m.in. mieszanka korzenia cykorii, mniszka i kłącza perzu. Obecne w tych surowcach składniki (polifruktany, oligosacharydy, inulina, oligofruktoza) stymulują wydzielanie cytokin przeciwzapalnych i tak zwanych peptydów glukagopodobnych, biorących udział w regulowaniu gospodarki tłuszczowej organizmu, wydzielaniu hormonów sytości i zapobieganiu nadmiernemu łaknieniu. Wpływają korzystnie na gospodarkę węglowodanową, uwrażliwiając tkanki na działanie insuliny oraz na mobilizację układu hormonalnego i odpornościowego.
Dietoterapia
Głównym źródłem energii w diecie powinny być węglowodany trudno przyswajalne (cukry złożone), pochodzące z pieczywa razowego, chrupkiego, gruboziarnistych kasz, brązowego ryżu, płatków i otrębów owsianych, pełnoziarnistych makaronów, z warzyw i owoców.
Zaleca się zmniejszenie spożycia tłustych gatunków mięs (baranina, wieprzowina) i ich przetworów, podrobów, tłustych gatunków drobiu (gęś, kaczka), jajek, pełnotłustego mleka, serów żółtych, topionych i śmietany.
Zaleca się zmniejszenie spożycia tłustych gatunków mięs (baranina, wieprzowina) i ich przetworów, podrobów, tłustych gatunków drobiu (gęś, kaczka), jajek, pełnotłustego mleka, serów żółtych, topionych i śmietany.
Dopełnieniem diety ubogoenergetycznej jest regularność w przyjmowaniu pokarmów. Mało objętościowe posiłki należy spożywać 5-6 razy dziennie, w odstępach 2-3 godzinnych, ostatnie powinny się pojawić najpóźniej 3 godziny przed snem.
mgr inż. Natalia Żurek – artykuł ukazał się w poradniku Naturalnie Zdrowi nr 11/2019
Sprawdź swoje BMI
